เชื่อว่าใครๆ ก็รู้จักเจ้าหมาลายจุดขาวดำผู้โด่งดังจากภาพยนตร์แอนนิเมชัน “101 Dalmatians” จากค่ายดิสนีย์
แต่ทว่าเรื่องราวความเป็นมาของพวกมันกลับยังเป็นที่ถกเถียง และไม่ทราบถิ่นกำเนิดแน่ชัดในปัจจุบัน รู้เพียงว่ามีหลักฐานภาพวาดของพวกมันบนผนังสุสานตั้งแต่สมัยอียิปต์ มีการกล่าวถึงสุนัขสีขาวลายจุดในจดหมายจากกวี Jurij Dalmatin ถึง Bohemian duchess ในช่วงศตวรรษที่ 15 มีภาพเขียนสีบนผนังปูนปรากฏอยู่ที่โบสถ์ Santa Maria เมืองฟลอเรนซ์ ประเทศอิตาลี วาดขึ้นในปี ค.ศ.1360 บ้างก็ว่าชื่อ “Dalmatian” อาจจะมีที่มาจากเสื้อคลุมของบาทหลวงที่เรียกว่า “Dalmatic” อันทำมาจากขนแกะสีขาวจากแคว้น Dalmatia ในประเทศโครเอเชีย แต่ต่อมาก็ได้เปลี่ยนมาใช้ขนสัตว์ ermine ที่เป็นผืนสีขาวและมีแต้มจุดสีดำเช่นที่บาทหลวงจากโบสถ์คาทอลิกตะวันตกสวมใส่กันในพระราชพิธีราชาภิเษกของกษัตริย์และพระราชินีของประเทศอังกฤษนั่นเอง
แต่สิ่งสำคัญมากกว่าที่มาและแหล่งกำเนิดก็คือพวกมันมักได้รับมอบหมายหน้าที่สำคัญหลายอย่าง ในประวัติศาสตร์ของหลายประเทศ สุนัขดัลเมเชียนเคยเป็นสุนัขที่ใช้ในสงคราม เป็นทหารเฝ้ายามในแถบชายแดนของแคว้น Dalmatia พวกมันเคยทำงานลาดตระเวนในแถบชายฝั่งและท่าเรือของอังกฤษ แถมยังได้เป็นสุนัขเดินนำขบวนรถม้าบรรทุกสินค้า ทำหน้าที่เป็นเหมือนบอดี้การ์ดในเครื่องแบบลายจุดอีกด้วย ทั้งหมดนี้ล้วนมาจากสัญชาติญาณการระแวดระวังที่พวกมันมีมากกว่าสุนัขสายพันธุ์อื่นๆ นั่นเอง
เรื่องราวดำเนินมาถึงตอนสำคัญในศตวรรษที่ 18 เมื่อเกิดเหตุเพลิงไหม้ ทำให้หน่วยดับเพลิงต้องรีบพ่วงเครื่องจักรปั๊มไอน้ำเข้ากับม้าลากรถ เพื่อจะนำไปยังจุดเกิดเหตุ แต่ขณะที่เจ้าหน้าที่มัวแต่ยุ่งอยู่กับการปั๊มน้ำเพื่อฉีดดับเปลวไฟ จนไม่สามารถควบคุมรถม้าได้ ก็ได้เจ้าสุนัขดัลเมเชียนนี่แหละ ที่เข้ามาช่วยไล่ต้อนม้าแทนให้ นับแต่เหตุการณ์นั้น สุนัขลายจุดขาวดำก็กลายมาเป็นหนึ่งในทีมของนักดับเพลิง และกลายเป็นสัญลักษณ์ของสถานีดับเพลิงไปโดยปริยาย
ถึงตอนนี้คงไม่ต้องบอกว่าดัลเมเชียนเป็นสัตว์เลี้ยงที่กล้าหาญ ซื่อสัตย์และภักดีเพียงใด แน่นอนว่าพวกมันพร้อมจะปกป้องอันตรายให้แก่ผู้เป็นเจ้าของด้วยชีวิต แต่ช่างเป็นเรื่องที่น่าเศร้าเพราะเราต้องบอกว่ามีประชากร 15-30% ของสุนัขพันธุ์นี้ที่จะหูหนวก ซึ่งอาจเป็นข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง ซึ่งเป็นความผิดปกติที่มีมาแต่กำเนิดพร้อมกับยีนที่ทำให้มีลายจุด เมื่อแรกเกิดพวกมันจะมีขนสีขาวทั้งตัว และยังสามารถได้ยินเป็นปกติ แต่ในอีกไม่กี่สัปดาห์ต่อมา เมื่อเริ่มมีลายจุดขึ้น เมื่อนั้นอาการหูหนวกก็จะเริ่มปรากฏให้เห็นนั่นเอง
