หากกล่าวถึงอาชีพของสุนัขแล้ว อาชีพที่เก่าแก่ที่สุดอาชีพหนึ่งที่สุนัขได้รับหน้าที่มอบหมายมาตั้งแต่สมัยโบราณเลยก็คือการช่วยต้อนและปกป้องฝูงปศุสัตว์ให้กับมนุษย์นั่นเอง
ต้นกำเนิดของเหล่าสุนัขต้อนฝูงปศุสัตว์หรือ Herding dog เริ่มต้นมาตั้งแต่ 4,000 ปีก่อน เมื่อมนุษย์อย่างเราเริ่มทำการเกษตรและเลี้ยงสัตว์เอง ก็ได้มีการเลี้ยงสุนัขเพื่อปกป้องฝูงแกะและวัวจากเหล่าหมีและหมาป่า จากนั้นเมื่อมีการพัฒนาการเกษตรมากขึ้น มีการล้อมรั้ว ทำให้ภัยจากเหล่าสัตว์ป่านักล่าเริ่มลดลง เหล่าสุนัขก็ได้มาทำหน้าที่คอยต้อนฝูงปศุสัตว์แทน
กล่าวกันว่าสุนัขต้อนฝูงปศุสัตว์พันธุ์แรกของโลกถูกเรียกว่า Peat Dog ซึ่งมีขนาดประมาณสุนัขพันธุ์ Splitz อาศัยอยู่กับกลุ่มคนก่อนยุคประวัติศาสตร์ที่เรียกว่า Pile Dweller จากนั้นเมื่อประมาณ 2500 ปีก่อนคริสตกาล ชนเผ่าเร่ร่อน Nomad ได้เข้ารุกรานอังกฤษผ่านทางฝรั่งเศสและประเทศข้างเคียง จึงนำวัฒนธรรมเข้ามาเผยแพร่ ทั้งเรื่องของปศุสัตว์ เช่น แกะ แพะ รวมไปถึงสุนัขต้อนปศุสัตว์อย่าง Peat Dog เข้ามาด้วย และเมื่อเวลาผ่านไปเหล่า Peat Dog ก็ได้แตกย่อยมาเป็นเหล่าสายพันธุ์สุนัขคุมฝูงปศุสัตว์อย่างที่เรารู้จักกันในทุกวันนี้
จริงๆ แล้วความสามารถในการคุมฝูงสัตว์ของสุนัขนั้นถือว่าเป็นศิลปะแห่งการเรียนรู้ที่น่าทึ่ง เพราะคือการผสมผสานกันระหว่างสัญชาตญาณนักล่าและสัญชาตญาณของการคุมฝูงไว้อย่างลงตัว หลายคนอาจคิดว่าสุนัขต้อนฝูงปศุสัตว์ใช้วิธีเหมือนกันทุกพันธุ์ แต่จริงๆ แล้วสุนัขแต่ละสายพันธุ์มีวิธีการคุมฝูงที่ไม่เหมือนกันเลย เช่น สุนัขพันธุ์ Australian Cattle Dog และ Welsh Corgi ใช้วิธีงับที่ส้นเท้าของวัวเพื่อบังคับให้เคลื่อนที่ไปข้างหน้า ส่วน Border Collie จะใช้วิธีวิ่งไปข้างหน้าและทำสายตาแข็งกร้าว (Strong Eye) เพื่อให้เหล่าปศุสัตว์ไม่กล้าเดินแตกฝูงออกมา หรือบางสายพันธุ์อย่าง Australian Kelpie ก็ใช้ทั้ง 2 วิธีร่วมกัน
สำหรับในสุนัขพันธุ์ New Zealand Huntaway ใช้วิธีเห่าเสียงดังเพื่อควบคุมฝูงแกะ และสุนัขพันธุ์ Belgium Shepherd, German Shepherd และ Briards จะคุมฝูงโดยคอยอยู่ข้างๆ ของฝูงในระหว่างที่ต้อนฝูงสัตว์ผ่านเขตพืชผลทางเศรษฐกิจไปยังทุ่งหญ้า ทำหน้าที่คล้ายรั้วมีชีวิต ป้องกันไม่ให้ปศุสัตว์มาแทะเล็มพืชผลที่มีค่าไปในระหว่างเดินทาง
แม้ในวันนี้การใช้สุนัขต้อนฝูงปศุสัตว์จะเริ่มลดลงตามเวลา แต่สายพันธุ์สุนัขที่ทำหน้าที่เหล่านี้ก็ยังคงพร้อมยินดีรับใช้เคียงข้างพวกเรา ถึงแม้ว่าอาจจะไม่ได้อยู่ในทุ่งหญ้าเหมือนแต่ก่อน แต่สิ่งหนึ่งที่ไม่เคยเปลี่ยนไปสำหรับพวกเขาเลย
นั่นคือไม่ว่าอย่างไร…พวกเขาก็คือเพื่อนที่ดีที่สุดของเราเสมอมา
