สุนัขถือว่าเป็นสัตว์เลี้ยงที่ฉลาดแสนรู้และอยู่ด้วยกันกับมนุษย์มายาวนานที่สุด เรียกได้ว่าประวัติศาสตร์ของมวลมนุษย์ก็เริ่มมาพร้อมๆ กับการมีสุนัขอยู่เคียงข้าง แต่เคยสงสัยไหมว่าสุนัขที่ได้ชื่อว่าแสนรู้นั้นจริงๆ แล้วฉลาดแค่ไหน และในบรรดาเหล่าสุนัขที่มีอยู่หลากหลายสายพันธุ์นั้น สายพันธุ์ไหนได้ชื่อว่าเป็นสุนัขที่ฉลาดที่สุด
นักจิตวิทยา Stanley Coren ก็สงสัยในเรื่องนี้เช่นกันจึงได้ทำการทดลองกับสุนัขหลากหลายสายพันธุ์กว่า 2000 ตัว ในการฝึกและทดสอบความฉลาดในรูปแบบต่างๆ โดยได้ข้อสรุปคือสุนัขสายพันธุ์ Border Collie เป็นสุนัขที่มีความเฉลียวฉลาดมากที่สุด สุนัขพันธุ์นี้สามารถเรียนรู้คำสั่งไหมจากผู้ฝึกได้ในระยะเวลา 5 วินาที และสามารถทำตามคำสั่งได้กว่า 95% ในการทดสอบทุกครั้ง
Stanley Coren บอกว่าความฉลาดของสุนัขนั้นขึ้นอยู่กับสัญชาตญาณ แนวโน้มการทำตามคำสั่ง และความสามารถในการพลิกแพลงตามสถานการณ์ ซึ่งในสุนัขแต่ละสายพันธุ์นั้นก็มีสิ่งเหล่านี้แตกต่างกันออกไป แต่ที่น่าสนใจกว่าคือในสายพันธุ์สุนัขที่ฉลาดที่สุด 10 ลำดับแรกนั้นเป็นสุนัขพันธุ์ใหญ่เกือบหมด มีเพียงแค่สุนัขพันธุ์ Papillon ที่อยู่อันดับ 8 เท่านั้นที่เป็นสุนัขพันธุ์เล็ก ทำให้นักวิทยาศาสตร์หลายคนตั้งข้อสังเกตว่าเป็นไปได้ที่ขนาดตัวที่ใหญ่ขึ้นของสุนัขทำให้มีปริมาณสมองที่ใหญ่ตามทำให้สามารถเรียนรู้ได้มากกว่าสุนัขพันธุ์เล็ก
สำหรับสุนัขที่อยู่อันดับสุดท้ายในการทดสอบคือสุนัขพันธุ์ Afghan Hound ซึ่งทาง Stanley Coren บอกว่าเขาไม่คิดว่าสุนัขพันธุ์นี้ไม่ฉลาดหรอก เพียงแต่พวกเขาถูกปรับปรุงพันธุ์ขึ้นมาเพื่อจุดประสงค์ที่เจาะจงคือการวิ่งไล่ล่าเหยื่อด้วยความเร็วสูง ทำให้พวกเขาอาจจะตอบสนองต่อการฝึกและเรียนรู้ได้ไม่ดีนัก แต่ถ้าดูที่ความสามารถในการวิ่งและการล่า พวกเขาย่อมไม่แพ้ใครอย่างแน่นอน
สุดท้ายสำหรับคนที่สนใจ ในการจัดอันดับสุนัขที่ฉลาดที่สุด 10 อันดับแรกของ Stanely Coren มีดังนี้
1. Border Collie 2. Poodle 3. German Shepherd 4. Golden Retriever 5. Doberman Pinscher 6. Shetland Sheepdog 7. Labrador Retriever 8. Papillon 9. Rottweiler 10. Australian Cattle Dog
